Podwyższonej odpowiedzialności członków upadłego SKOK-u nie ma – to sedno uchwały Sądy Najwyższego z 12 grudnia 2019 r. (III CZP 42/19)

SN

<p class="text-justify">W dniu 12 grudnia 2019 roku Sąd Najwyższy odpowiadając na pytanie:</p>
<p class="text-justify">&nbsp;<em>Czy syndykowi masy upadłości spółdzielczej kasy oszczędnościowo – kredytowej przysługuje roszczenie wobec członków kasy o pokrycie straty bilansowej kasy wyłącznie na podstawie postanowień statutu uchwalonego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 roku o spółdzielczych kasach osczędnościowo – kredytowach (tj. Dz.U. z 2018 roku, poz. 2386), przewidującego podwyższoną odpowiedzialność członków za straty powstałe w kasie do podwójnej wysokości wpłaconych udziałów, bez podjęcia, przed ogłoszeniem upadłości kasy, przez walne zgromadzenie uchwały w sprawie sposobu pokrycia straty zgodnie z art. 38 § 1 pkt 4ustawy z dnia 16 września 1982 roku – Prawo spółdzielcze (tj. Dz.U. z 2018 roku, poz. 1285)?​</em></p>
<p class="text-justify">&nbsp;podjął uchwałę o treści następującej:</p>
<p class="text-justify">​<strong>Syndykowi masy upadłości spółdzielczej kasy oszczędnościowo - kredytowej nie przysługuje roszczenie wobec członków kasy o&nbsp; pokrycie straty bilansowej kasy w oparciu o postanowienia statutu&nbsp; przyjęte na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo - kredytowych (jedn. tekst: Dz. U. z 2018 r., poz. 2386 ze zm.), wprowadzające podwyższoną odpowiedzialność członków za straty powstałe w kasie do podwójnej wysokości wpłaconych udziałów, jeżeli przed ogłoszeniem upadłości kasy, walne zgromadzenie (zebranie przedstawicieli) nie podjęło uchwały o pokryciu w ten sposób straty (art. 38 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r. -&nbsp; Prawo spółdzielcze, jedn. tekst: Dz. U. z 2018 r., poz. 1285 ze zm.).</strong></p>
<p class="text-center"><strong>&nbsp;***</strong></p>
<p class="text-justify"> Wokół upadających SKOK-ów ogniskują się kłopoty zarówno natury prawnej, jak i społecznej, a powyższa uchwała jest tego najlepszym przykładem. Rozstrzygnięte zagadnienie prawne sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy syndyk może pozywać członków upadłej kasy o zapłatę kwoty do wysokości podwójnej wysokości wpłaconych wkładów celem pokrycia tzw. straty bilansowej SKOK-u, jeśli przed ogłoszeniem upadłości walne zgromadzenie SKOK-u nie podjęło stosownej uchwały w tym zakresie.<br /> <br /> Ostatecznie SN odpowiedział negatywnie, stając tym samym po stronie członków kasy. A zatem bez wcześniejszej uchwały walnego zgromadzenia SKOK-u syndykowi nie przysługuje roszczenie o pokrycie straty w wysokości podwójnej kwoty wpłaconych udziałów, nawet jeżeli rzeczoną, podwyższoną odpowiedzialność przewidywał statut SKOK-u. W praktyce oznacza to, że syndycy tego typu należności nie powinni uwzględniać w spisie inwentarza i w związku z tym mają zamkniętą drogę do ich sprzedaży czy dochodzenia. Wpływa to oczywiście negatywnie na poziom zaspokojenia wierzycieli w postępowaniach upadłościowych SKOK-ów, ale z drugiej strony daje gwarancję ochrony członkom kasy. <br /> <br /> Dotychczas opisywane zagadnienie było zarzewiem sporu w piśmiennictwie i powstania bardzo niejednolitej linii orzeczniczej. Przykładowe wypowiedzi przedstawicieli doktryny:</p>
<ul class=""><li>S. Gurgul, <em>Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Odpowiedzialność członków spółdzielni po dniu ogłoszenia upadłości</em>, „Monitor Prawa Handlowego” nr 2/2018;</li><li>M. Palian, <em>W oczekiwaniu na uchwałę Sądu Najwyższego w sprawie podwyższonej odpowiedzialności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w upadłości</em>, „Doradca Restrukturyzacyjny” nr 18 [4/2019];</li><li>R. Adamus,&nbsp;<em>O zagadnieniu odpowiedzialności członków SKOK w upadłości za stratę bilansową raz jeszcze,</em> „Doradca Restrukturyzacyjny” nr 17 [3/2019];</li><li>R. Adamus, <em>Czy syndyk spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej może dochodzić od jej członków uzupełnienia straty bilansowej?</em>, „Doradca Restrukturyzacyjny” nr 13 [3/2018].</li></ul>
<p class="text-justify">&nbsp;</p>
<p class="text-justify"><em>- opracował Bartosz Sierakowski&nbsp;</em></p>

1st place
in the ranking of Dziennik Gazeta Prawna

 

Our engagement and innovative approach have been awarded with numerous prestigious prizes or acknowledgments!

 

Join Lazarski today and #Experience education with us!

Learn more about the fields of study of the Faculty of Law and Administration

1st place
in the ranking of Rzeczpospolita daily

 

Our engagement and innovative approach have been awarded with numerous prestigious prizes or acknowledgments!

 

Join Lazarski today and #Experience education with us!

Learn more about the fields of study of the Faculty of Law and Administration